آشنایی با مفاهیم تیم-نقشهای افراد در تیم

برای تیم‌ها 9 نقش را مشخص کرده‌اند که عبارت اند از:

1)خلاق- نوآور: افراد خلاق و نوآور از قدرت تخیل بالایی برخوردارند و می‌توانند نظرات جدیدی ارائه نمایند.اصولاً این افراد دارای استقلال و آزادی عمل زیادی هستند و ترجیح می‌دهند که کسی در کار آنان دخالت نکند. مسیر وسرعت کار را خودشان تعیین می‌کنند.

2)کاشف- مؤسس: افرادی که نقش کاشف ومؤسس را ایفا می‌کنند، معمولاً عقاید ونظرات جدید را به سرعت می‌پذیرند. آنها این نظرات جدید را از افراد خلاق و نوآور می‌گیرند و درصدد تأمین منابع برای جامه ی عمل پوشانیدن به آنها بر می‌آید. ضعف اصلی افراد مزبور در این است که امکان دارد دارای بردباری لازم نباشند و شاید نتوانند امور را در مرحله عمل کنترل نمایند ( از مهارت لازم در امر کنترل بی‌بهره باشند).

3)تحلیل‌گر: افراد تحلیل‌گر و ارائه کننده از نظر مهارتهای تحلیلی از توان بسیار بالایی برخوردارند. زمانی آنها می‌توانند مهارت خود را نشان دهند که راه حلهای گوناگونی به آنان داده شود و از آنها بخواهند، پیش از این که تصمیم نهایی گرفته شود، راههای مختلف را مورد ارزیابی وتجزیه و تحلیل قرار دهند.

4) سازنده- سازمان‌دهنده:کسانی که دارای سازندگی و سازماندهی هستند، تمایل وعلاقه دارند که عقاید ونظریه‌ها را به مرحله اجرا درآورند وکارها را عملی سازند. آنها هدفها را تعیین ‌می‌کنند و سیستمی به وجود می‌آورند که بتوانند در موعد مقرر به هدفهای مورد نظر برسند.

5)تصمیم گیرنده- تولید کننده: کسانی که نقش گیرنده‌ی نتیجه وتولید کننده را ایفا می‌کنند،همانند افرادی که در ایجاد و سازماندهی تخصص دارند، همواره به نتایج به دست آمده توجه می‌‌کنند. آنها براساس نقشی که ایفا می‌کنند وتأکید در مورد ضرب الاجل می‌خواهند مطمئن شوند که تعهدات انجام می‌شود و امور طبق برنامه به اجرا درمی‌آید.

6)کنترل کننده- بازرس: کسانی که نقش کنترل کننده وبازرس را ایفا می‌کند،همواره در صدد تدوین واعمال قوانین ومقررات هستند. آنها در امر رسیدگی به جزئیات از مهارت بالایی برخوردارند و می‌کوشند تا از هرگونه اقدام نادرست جلوگیری شود. این دسته از افراد پیوسته اعداد و ارقام را کنترل می‌کنند.

7)حمایت کننده- نگه دارنده: کسانی که نقش تأکید کننده ونگه دارنده را ایفا می‌کنند، اعتقاد راسخ دارند که باید کارها به شیوه اصلی انجام شود. آنها در مبارزات تیم با گروهها خارج، به شدت از تیم دفاع می‌کنند و در همان زمان اعضای تیم را مورد حمایت قرار می‌دهند. کسانی که نقش حامی و نگاه دارنده را ایفا می‌کنند از آن نظر اهمیت دارند که می‌توانند ثبات تیم را تضمین نمایند.

8)گزارشگر-مشاور: افرادی که نقش گزارشگر ومشاور را ایفا می‌کنند، از نظر شنوایی توانایی زیادی دارند و می‌توانند نظرات ودیدگاههای خود را به دیگران بقبولانند یا به آنها القا کنند. این افراد همواره می‌کوشند، پیش از تصمیم گیری اطلاعات لازم را به دست آورند. بدین گونه آنها در تقویت تیم به منظور کسب اطلاعات اضافی (بیش از تصمیم گیری) نقش مهمی ایفا می‌کنندو همواره تیم را از این امر برحذر می‌دارند که تصمیمی با عجله بگیرد.

9)هماهنگ کننده: بسیاری از افرادی که دارای ویژگی‌های هشت‌گانه بالا هستند، این نقش آخری را هم ایفا می‌کنند(یعنی در این زمینه مشترک هستند). کسانی که امور را هماهنگ می‌کنند، می‌کوشند تا همه دیدگاهها را درک کنند. آنها به عنوان هماهنگ کننده ، کسانی هستند که می ‌توانند انسجام ویکپارچگی به تیم بدهند. آنها دیدگاههای تند را نمی‌پذیرند و همواره سعی می‌کنند نوعی همکاری بین اعضای تیم به وجود آورند. این دسته افراد به خوبی نقشی را که اعضای تیم ایفا می‌کنند. در می‌یابند و سعی می‌کنند که (با وجود اختلاف تفکرها) کارها را هماهنگ ویکپارچه نمایند. (رابینز،1998)